Mimo corocznych apeli i ostrzeżeń, wskutek niesprawnych systemów wentylacji lub zgubnej ingerencji w te systemy (np. zaklejanie kratek wentylacyjnych, uszczelnianie do granic absurdu okien i drzwi) odnotowujemy zagrożenia w domach związane z występowaniem tlenku węgla - popularnie zwanego „czadem”.

Na terenie naszego powiatu w ostatnim okresie grzewczym (09.2013r. - 04.2014r.) odnotowano z wspomnianych przyczyn 21 pożarów w domach i mieszkaniach. Straż pożarna musiała również 10 razy wyjeżdżać do zagrożeń spowodowanych przez „czad”. Wskutek tych zdarzeń 11 naszych mieszkańców doznało obrażeń lub zatruć, co wymagało pomocy medycznej. W kilku przypadkach tylko dzięki wczesnemu zauważeniu tych zagrożeń i szybkiej reakcji służb ratowniczych, nie doszło do jeszcze większych tragedii. Krajowe statystyki w tym zakresie są jeszcze bardziej zatrważające - prawie 2300 osób poszkodowanych, w tym 60 poniosło śmierć.

Apelujemy do naszych mieszkańców, aby przestrzegali przepisy z zakresu bezpieczeństwa przeciwpożarowego, co w wielu sytuacjach pozwoli uniknąć zgubnych w skutkach pożarów i innych zagrożeń. Warto również zamontować w domach czujki, które mają za zadanie wczesne wykrycie niebezpiecznego stężenia tlenku węgla lub wykrycie we wczesnej fazie występowania objawów pożaru (dym, wysoka temperatura). Jest to niewielki wydatek, a istotnie wpływa na zwiększenie naszego bezpieczeństwa.

Przypominamy podstawowe zasady bezpieczeństwa w domach i mieszkaniach:

• zapewnijmy w pomieszczeniach w których przebywają ludzie właściwą cyrkulacje powietrza (absolutny zakaz zasłaniania kratek wentylacyjnych i otworów nawiewnych); przy właściwie działającej wentylacji przyłożona do kratki wentylacyjnej kartka papieru nie powinna odpaść; przy szczelnych oknach warto stosować nawiewniki lub zamykać je w pozycji lekko rozszczelnionej; w łazienkach z gazowym podgrzewaczem wody (zwłaszcza nieposiadających okien) dbać o stałą drożność i sprawność systemu wentylacji (zasłanianie otworów wentylacyjnych w drzwiach łazienkowych utrudnia napływ świeżego powietrza do pomieszczenia, co może spowodować niecałkowite spalanie gazu w piecyku, a w konsekwencji zatrucie powstałym tlenkiem węgla osób korzystających z kąpieli); pomieszczenia w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki z gazowymi podgrzewaczami wody) powinny być systematycznie wietrzone; przewody dymowe i wentylacyjne należy min. raz na rok poddawać przeglądom (czynności powinno się zlecić osobom posiadającym wymagane uprawnienia w tym zakresie); przewody dymowe należy okresowo czyścić (przy ogrzewaniu węglowym lub drewnem- min. co 3 miesiące; przy ogrzewaniu gazowym lub olejem opałowym - min. co 6 miesięcy),
• zachowajmy wymagane odległości materiałów palnych tj. opał, drewno, ubrania, papier - od pieców c.o. (min. 0.5m); absolutny zakaz stosowania cieczy palnych podczas rozpalania w piecach; wykorzystywanie na opał niedosuszonego drewna może doprowadzić do niedrożności lub nawet uszkodzenia przewodu dymowego oraz do trudnego do ugaszenia pożaru (odkładająca się na ściankach kominów sadza może ulec zapaleniu, powodując zniszczenia w obiekcie i zagrożenie przerzutu ognia na sąsiednie budynki),
• zachowajmy szczególną ostrożność podczas dogrzewania pomieszczeń elektrycznymi urządzeniami grzewczymi (stały nadzór nad pracą urządzeń, ustawienie na niepalnym podłożu, z dala od palnych elementów tj. firanki, zasłonki, meble; stosowanie urządzeń o większej mocy, może spowodować przeciążenie instalacji elektrycznej w budynku, a w konsekwencji pożar); dbać o sprawność i odpowiedni dobór elektrycznych systemów zabezpieczeń; instalację elektryczna należy min. raz na 5 lat poddawać przeglądom (czynności powinno się zlecić osobom posiadającym wymagane uprawnienia w tym zakresie),
• nie zostawiać samochodu w garażu z włączonym silnikiem, nawet jeżeli drzwi do garażu pozostają otwarte,
• nigdy nie należy bagatelizować takich objawów jak: duszności, bóle i zawroty głowy, nudności i wymioty, osłabienie, oszołomienie, przyśpieszone czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu tlenkiem węgla; przy braku w pomieszczeniu w którym przebywamy urządzeń z otwartą komorą spalania, „czad” mógł się przedostać z innych usytuowanych np. poniżej pomieszczeń (tlenek węgla unosi się do góry, gdyż jest lżejszy od powietrza); w przypadku stwierdzenia objawów wskazujących na możliwość zatrucia tlenkiem węgla, należy natychmiast przewietrzyć te pomieszczenia oraz zasięgnąć porady lekarskiej; korzystać z tych pomieszczeń można dopiero po wyeliminowaniu przyczyny powstawania tego toksycznego gazu,
• w pomieszczeniach w których istnieje ryzyko wydzielania się nadmiernych ilości tlenku węgla (pokój z kominkiem, kuchnia, łazienka z podgrzewaczem gazowym, kotłownia, garaż) warto zainstalować czujniki tlenku węgla; urządzenia to w przypadku wykrycia przekroczonych norm tego gazu, głośnym dźwiękiem zaalarmują zagrożone osoby.

st. bryg. Krzysztof Miłosz